Herdenking 2023

Herdenking Klementbrug

Donderdag 13 april 2023 was om 7 uur ’s morgens de jaarlijkse herdenking voor de gevallenen bij de Klementbrug. Vanuit Elburg kwam ook dit jaar weer een grote groep wandelaars naar de Klementbrug voor de herdenkingsbijeenkomst. De wandeling wordt georganiseerd door de oudheidkundige vereniging Arent thoe Boecop uit Elburg. Elk jaar is dit mede de herdenking voor de 2 verzetsstrijders uit Elburg.  Om 7.00 uur liepen de bezoekers vanaf de Griftdijk naar het monument aan de overkant van het kanaal. Na het half stok hijsen van de vlag en het voorlezen van de 12 namen van de gefusilleerde verzetsstrijders en buurtbewoners werd een prachtig gedicht van Tamara Tromp voorgedragen door Melanie, leerling van mavo 3 op de Noordgouw. Hier volgt het gedicht:

Na het gedicht volgde een mooie en inspirerende voordracht van Henk van Apeldoorn ,voorzitter van de vriendenkring 13 april.

Overdenking 13 April 2023

Verlangen naar Licht

Ja het is Licht. Wat mogen we blij en dankbaar zijn dat we hier bij elkaar kunnen komen om te gedenken. Zonder angst voor bommen, schoten om de hoek, opgepakt te worden voor onze ideëen.

Pas als je het duister ervaart, ken je het licht. Hoe bijzonder om de hele nacht door het donker te lopen om dan hier bij zonsopkomst erbij te zijn, zoals de deelnemers uit Elburg. En ook U bent vanmorgen vroeg opgestaan om hier te zijn. Dat zeggen de paadjes rond het kruis: dit is een plek van samenkomst uit alle richtingen.  In 1945  waren er niet genoeg mensen om de bruggen te verdedigen opdat de geallieerden die al aan de overkant van de Ijssel waren sneller konden doorstoten naar het Westen. Uit alle richtingen zijn toen verzetsmensen opgetrommeld om te helpen. Ze stonden er alleen voor. De beloofde steun uit Londen bleef uit.

Wat hier gebeurde, gebeurt nu in Oekraine,  we kennen het van het journaal, vreselijk, maar wel ver weg. Daarom hebben we dit jaar de portretten bij de namen gezocht. Echte mensen, met een gezicht , een geschiedenis. Mensen waar van gehouden werd, ze werden liefgehad.

Als we op TV gruweldaden zien, oorlogsmisdaden in de Dombas, burgers die zogenaamd ‘’per ongeluk’’ sneuvelen, dat maakt ons boos. Het raakt ons. Bedenk dan, dat is ook hier gebeurd. Buren die achter de koeien vandaan getrokken werden en tegen de muur gezet. Deze muur.

Het zwaard vertelt het verhaal: hier is gevochten. Dat zwaard werd een kruis. Een echt Goede Vrijdag kruis. ‘’Jezus van Nazaret, koning van de Joden.’’ Stond er op het bordje. Was Hij niet de Bevrijder? De Messias, waar op gewacht, gehoopt werd?  Die hoop, het licht, ging uit aan het kruis. Volgens Lucas werd het 3 uur lang duister over het hele land.  

Maar het werd Pasen en 2000 jaar later kennen we nog de naam van deze mens, deze zoon, die zijn leven gaf voor zijn vrienden, als een belofte van Hoop en Licht Zie hoe jong deze mensen waren. De meesten jonger dan deze Jezus van 33 jaar. Ze waren de hoop van hun ouders, de hoop van hun jonge geliefden,  hoop voor hun broers en zusters, voor een enkeling ook de hoop van zijn kinderen. Ze waren vol levensverlangen, vol onvervulde toekomst.

Daarom leg ik hier het liefst bloesem. Perenbloesem, prachtig uitbottend leven. Maar het is afgesneden. Nooit zal het meer vrucht dragen. Nooit meer komt het tot bestemming. Alle belofte van Lente en Leven is afgesneden. Het ligt hier straks te verwelken.

Ik zeg het liever niet, maar moet het toch zeggen. Nooit sinds de oorlog 40-45 is de wereld zo donker geweest als nu. Kerncentrales die beschoten worden en gelukkig nog niet zijn ontploft. Nooit was een kernoorlog zo dichtbij.  (pauze) En afgezien van deze schokkende plotselinge oorlogsbedreigingen is er de permanente dreiging waar we in volle vaart op blijven afstevenen: de opwarming van de aarde die binnen enkele jaren niet meer te stoppen is.

Je kunt bij deze donkerte je schouders ophalen en denken en zeggen: ‘’wat vreselijk dat dit ons overkomt, maar wat kan ik er als klein nietig mens aan doen?’’. Of je kunt het als een opdracht zien: je leven inzetten om te stoppen wat niet te stoppen lijkt, je inzetten voor de bevrijding, voor hoop en licht.

Met te weinig mensen, te weinig  middelen, te weinig draagvlak, zonder beloofde hulp uit Londen, toch maar, juist dan maar, fietsen door de nacht naar de plek waar ze heel goed wisten dat kon gebeuren wat gebeurde: hun veel te jonge leven werd afgeknipt, als bloesem die nooit meer vrucht zal dragen.

Daarom daagt dit monument ook altijd uit tot kiezen: het leven opnemen, verder dragen, een stukje van de hoop die zo de bodem ingeslagen werd, verder dragen. Actief bouwen aan hoop. De pijn en angst die je voelt omzetten in een kracht om te werken aan een toekomst.

Wie het donker kent, waardeert het Licht. Wie onderdrukking kent, waardeert de vrijheid. Wie zich realiseert dat bevrijding niet vanzelf komt, gaat met de moed der wanhoop deze brug helpen bewaken. Je heb de duisternis leren kennen en verlangt naar het Licht.

We leggen nu bloemen. Eerst de nabestaanden van de betrokken families, daarna de gemeentebesturen uit Heerde en Elburg; daarna de leerlingen van de Horsthoekschool en de Noordgouw en vervolgens alle anderen die gekomen zijn van verweg of hier uit de buurt, om te gedenken en om de hoop levend te houden en verder te dragen.

We gaan nu het lied zingen van een verzetsstrijder die de hoop was van het Volk der Nederlanden, een Europeaan, een Fries geboren op de Dillenburg toen dat nog lang geen Duitsland was, die een prinselijk leven had kunnen leiden in Zuid-Frankrijk, trouw beloofde aan een onderdrukkende Spaanse Koning, maar koos voor de Nederlanden en daarom vermoord werd: Wilhelmus van Nassaue.

Mooi was dat de beide scholen uit het buurtschap, de Horsthoekerschool en de Noordgouw  aanwezig waren met een groep kinderen.  Na het officiële gedeelte was er een bijeenkomst met koffie en croissants in de schuur van Vinke aan de Oenerweg. De herdenking werd dit jaar door ruim 120 bezoekers bezocht, velen legden bloesemtakken of andere voorjaarsbloemen.

In de loop van de morgen en op vrijdag zijn er ruim 400 kinderen van de lagere scholen en De Noordgouw bij het monument geweest.